Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Vliegtuigen neergestort in Bergh: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
 
k (→‎Bronnen: nieuwe bron)
 
(46 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{Beg}}
+
= Voor de oorlog =
 +
[[Bestand:Graafschapbode 19190819 Vliegtuig Azewijn.png|thumb|right|400px|'''Volgens dit bericht uit de Graafschapbode van 19 augustus [[1919]] was er de week daarvoor op 12 augustus een vliegtuig boven [[Azewijn]] gezien.]]
 +
Voor de [[Tweede Wereldoorlog]] zijn er in [[gemeente Bergh|Bergh]], voor zover bekend, geen vliegtuigen neergestort. Wel heeft een Duits toestel er een noodlanding gemaakt.
  
−
=== Inleiding ===
+
* 16 februari [[1938]]: een Duitse [[Heinkel He 72 D-ENUZ|Heinkel]] bij [[Beek]]
−
In de Tweede Wereldoorlog zijn er meerdere vliegtuigen neergestort in [[gemeente Bergh|Bergh]], zowel van de Duitse ''Luftwaffe'' als van de geallieerde luchtmachten. De Duitse vliegtuigen en een deel van de geallieerde waren jachtvliegtuigen, die meestal door een, soms door twee man gevlogen werden. Hiervan zijn er vooral aan het eind van de oorlog verscheidenen neergestort, maar gegevens hierover zijn schaars.
 
  
−
Er is meer bekend over de geallieerde bommenwerpers die vanaf [[1942]] in grote groepen over kwamen vliegen op weg naar hun doelen in Duitsland. Tot de invasie in Normandië op 6 juni [[1944]] waren vliegtuigen, en met name bommenwerpers, eigenlijk het enige wapen waarmee de westerse geallieerden Duitsland konden aanvallen. In de eerste oorlogsjaren waren de mogelijkheiden nog beperkt, omdat de luchtvloot nog niet op sterkte was en omdat de navigatietechniek nog niet zodanig was dat doelen ver weg in Duitsland ook daadwerkelijk gevonden konden worden. Aanvankelijk werden dagvluchten gemaakt, maar Duits luchafweergeschut en Duitse jachtvliegtuigen schoten hierbij grote aantallen geallieerde bommenwerpers neer. Hierdoor werden de geallieerden gedwongen op nachtvluchten over te stappen, wat het probleem van de navigatie en het vinden van de doelen nog groter maakte.
+
Voordien waren er in het luchtruim boven Bergh al wel vliegtuigen gezien. Het vliegtuig waarvan nevenstaand bericht uit de [[Graafschapbode]] melding maakt, is misschien wel het allereerste, maar zonder meer een van de eerste die over Bergh zijn gevlogen.  
 +
<br clear=all/>
  
−
Daarop werd besloten bomtapijten op de Duitse steden te gaan gooien (''carpet bombing''). Dit werd gezien als de enige mogelijkheid om Duitsland effectief aan te vallen. Identificatie van individuele doelen als fabrieken en spoorwegstations was daarbij niet meer nodig. Vanaf begin 1942 werd deze methode toegepast. Met een toenemende frequentie, al gauw nacht na nacht, vlogen zo zwermen van honderden Britse of Amerikaanse bommenwerpers vanaf bases in Groot-Brittannië over Frankrijk, België en Nederland naar Duitsland om steden en infrastructuur te vernietigen. Later, toen vanaf bevrijd gebied jachtvliegtuigen konden opstijgen om de bommenwerpers te escorteren, werden er ook tactische dagvluchten uitgevoerd.
+
= In de oorlog =
 +
== Inleiding ==
 +
In de [[Tweede Wereldoorlog]] zijn er meerdere vliegtuigen neergestort in Bergh, zowel van de Duitse ''Luftwaffe'' als van de geallieerde luchtmachten. De Duitse vliegtuigen en een deel van de geallieerde toestellen waren jachtvliegtuigen, die allemaal in september [[1944]] tijdens en vlak na Operatie Market Garden zijn neergekomen.
  
−
De Britse bommenwerpers vielen onder ''RAF Bomber Command''. De vliegtuigbemanningen waren voor bijna driekwart Brits, maar er vlogen ook Canadezen (18%), Australiërs (7%) en Nieuw-Zeelanders (3%). De verliezen aan mensenlevens waren enorm. In totaal hebben 125.000 mannen voor ''RAF Bomber Command'' gevlogen, waarvan er ruim 55.000 (44,4%!) zijn omgekomen. Van de vliegtuigen die vertrokken, keerde gemiddeld vijf procent (een op de twintig) niet terug op zijn basis. ''RAF Bomber Command'' verloor aldus 8.325 bommenwerpers.
+
De geallieerde bommenwerpers zijn in de periode april [[1942]] – mei 1944 neergestort. Zij behoorden tot de enorme luchtvloot die vanaf 1942 kwam overvliegen op weg naar doelen in [[Duitsland]]. Tot de invasie in Normandië op 6 juni 1944 waren vliegtuigen, en met name bommenwerpers, eigenlijk het enige wapen waarmee de westerse geallieerden Duitsland konden aanvallen.  
  
−
De Amerikaanse bommenwerpers die vanuit Groot-Brittannië op Duitsland vlogen, vielen onder de ''8th Air Force'' van de ''US Army Air Forces (USAAF)''. Cijfers over de omvang en de verliezen van deze luchtmacht zijn vooralsnog niet voorhanden.
+
Toen de Britse ''RAF'' in de herfst van [[1939]] met bombardementsvluchten begon, waren de mogelijkheden nog beperkt. De luchtvloot was nog niet op sterkte en de navigatietechniek nog niet zodanig dat doelen ver weg in Duitsland gevonden konden worden, laat staan geraakt. Er werd overdag gevlogen, maar de doelen lagen zo ver weg dat bommenwerpers niet door jachtvliegtuigen geëscorteerd konden worden. Hoewel de bommenwerpers en hun bemanningen steeds beter werden, waren de verliezen zo groot, dat de ''RAF'' al eind 1939 besloot 's nachts te gaan vliegen. Duisternis bemoeilijkte de navigatie, maar dit probleem losten de Britten deels op door geen specifieke doelen aan te vallen, maar bomtapijten op Duitse steden te gooien (''area bombing'' of ''carpet bombing''). Dit werd gezien als de enige mogelijkheid om Duitsland effectief te raken. Identificatie van fabrieken en spoorwegstations was daarbij niet meer nodig.
  
 +
De dagvluchten werden vanaf midden 1942 overgenomen door de Amerikaanse ''8th Air Force'', die toen met het [[Media:Flying Fortress B-17G.jpg|Vliegende Fort]] naar Groot-Brittannië kwam. Deze zware bommenwerper was veel beter bewapend dat de Britse toestellen. In formatie vliegend kon zo zonder escorte door jachtvliegtuigen gevlogen worden. De Amerikanen hadden met hun dagvluchten vaak wel een specifieke doelen, zoals fabrieken, raffinaderijen, scheepswerven en spoorwegemplacementen.
  
−
=== Vliegtuigen neergestort in Bergh ===
+
Met een toenemende frequentie, bij goed weer dagelijks dan wel nacht na nacht, vlogen zo zwermen van honderden Britse of Amerikaanse bommenwerpers vanaf bases in Groot-Brittannië over Nederland naar Duitsland om steden en infrastructuur te vernietigen.De taakverdeling bleef tot het eind van de oorlog bestaan: de Britten vlogen 's nachts, de Amerikanen overdag.
  
−
Het onderstaande overzicht is wat bommenwerpers betreft waarschijnlijk vrij compleet. Het aantal neergestorte jachtvliegtuigen moet aanzienlijk groter zijn geweest dan het beperkte aantal dat hier genoemd wordt. De toestellen zijn neergekomen in Bergh. In een enkel geval is een toestel elders neergestort, maar is een bemanningslid dat overleefde naderhand in Bergh terechtgekomen.
+
De verliezen aan manschappen en vliegtuigen waren enorm. Van de ongeveer 125.000 mannen die voor ''RAF Bomber Command'' hebben gevlogen, zijn er ruim 55.000 (44,4%) omgekomen! Van elke operatie keerde gemiddeld vijf procent van de deelnemende toestellen (een op de twintig) niet terug op zijn basis. ''RAF Bomber Command'' verloor aldus (afhankelijk van de geraadpleegde bron) rond 10.000 bommenwerpers. Bij de Amerikaanse ''8th Air Force'' waren de verliezen vergelijkbaar, maar iets minder groot.
  
−
<u>Bommenwerpers:</u>
+
Onderstaande opsomming van bommenwerpers en jachtvliegtuigen is gebaseerd op het ''Verliesregister 1939-1945'' van de [http://www.studiegroepluchtoorlog.nl Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945]. In dit register, dat sinds 29 maart [[2014]] online beschikbaar is, staan de gegevens van alle vliegtuigen waarvan bekend is dat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland zijn neergestort. Duitse vliegtuigen zijn opgenomen als ze voor zestig procent of meer vernield waren. Immers, deze toestellen waren op eigen terrein neergekomen en konden derhalve vaak geborgen en opgeknapt worden, zodat ze opnieuw inzetbaar waren. Geallieerde toestellen kwamen per definitie in vijandelijk gebied terecht, en gingen dus ook als ze een geslaagde noodlanding hadden kunnen maken, geheel verloren.
−
* 14 april 1942: een [[Wellington DV593|Wellington]] bij [[Kilder]].
 
−
* 12 maart [[1943]]: een [[Stirling EF330|Stirling]] bij [[Beek]].
 
−
* 5 mei 1943: een [[Halifax DK143|Halifax]] bij Kilder.
 
−
* 13 juli 1943: een [[Lancaster ED558|Lancaster]] bij [[Braamt]].
 
−
* 22 juli 1943: een [[B-17F 42-29826|B-17F]] bij Beek.
 
−
* 8 april [[1944]]: een [[B-17F 42-30350|B-17F]] bij [[Azewijn]].
 
−
* 23 september 1944: een [[Lancaster LM212|Lancaster]] bij Zelhem.
 
  
 +
== Bommenwerpers ==
 +
[[Bestand:Short Stirling bomber.jpg|thumb|300px|Een Short-Stirlingbommenwerper van de RAF]]
 +
'''1''') 14 april 1942: een Britse [[Wellington DV593|Wellington]] bij [[Kilder]]<br>
 +
'''2''') 12 maart [[1943]]: een Britse [[Short Stirling EF330|Stirling]] bij Beek<br>
 +
'''3''') 5 mei 1943: een Britse [[Halifax DK143|Halifax]] bij Kilder<br>
 +
'''4''') 13 juni 1943: een Britse [[Lancaster ED558|Lancaster]] bij [[Braamt]]<br>
 +
'''5''') 22 juni 1943: een Amerikaanse [[B-17F Flying Fortress 42-29826|B-17F]] bij Beek<br>
 +
'''6''') 4 januari 1944: een Amerikaanse [[B-17G Flying Fortress 42-31016|B-17G]] bij [[Vinkwijk]]<br>
 +
'''7''') 8 april 1944: een Amerikaanse [[B-17F Flying Fortress 42-30360|B-17F]] bij [[Azewijn]]<br>
 +
'''8''') 22 mei 1944: een Britse [[Lancaster JB672|Lancaster]] bij Kilder<br>
  
−
=== Bronnen ===
+
De volgende bommenwerpers zijn niet op Berghs grondgebied neergestort, maar bemanningsleden zijn wel in Bergh terechtgekomen.
−
*[http://en.wikipedia.org/wiki/RAF_Bomber_Command ''RAF Bomber Command'' op de Engelstalige Wikipedia]
+
* 23 september 1944: een Britse [[Lancaster LM212|Lancaster]] bij Zelhem.
−
{{Onderwerp|Tweede Wereldoorlog}}
+
* 28 oktober 1944: een Amerikaanse [[B-17G Flying Fortress 44-8199|B-17G]] bij [[Zevenaar]]
 +
 
 +
== Jachtvliegtuigen ==
 +
Van onderstaande jachtvliegtuigen staat vast dat ze in Bergh zijn neergekomen. Er zijn bronnen die van veel grotere aantallen melding maken (zie bijvoorbeeld [[Bergh in de frontlinie]]), maar hierbij kunnen dubbeltellingen zijn, toestellen die aan de Duitse kant van de grens zijn neergestort, of Duitse jagers die een geslaagde noodlanding konden maken en later opnieuw zijn ingezet.
 +
 
 +
'''9''') 17 september 1944: een Britse [[Slee, Richard Arthur Boyson|Mustang III]] bij [[Braamt]]<br>
 +
'''10''') 19 september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109G-6 (Stokkum)|Messerschmitt Me 109G-6]] bij [[Stokkum]]<br>
 +
'''11''') 24 september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109G (Kilder)|Messerschmitt Me 109]] bij Kilder<br>
 +
'''12''') 25 september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109G-14 462693|Messerschmitt Me 109G-14]] bij Kilder<br>
 +
'''13''') 27 september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109G-14 461997|Messerschmitt Me 109G-14]] bij [[Zeddam]]<br>
 +
'''14''') in september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109G-6 (Beek)|Messerschmitt Me 109G-6]] bij [[Beek]]<br>
 +
'''15''') in september 1944: een Duitse [[Messerschmitt Me 109 ('s-Heerenberg)|Messerschmitt Me 109]] bij 's-Heerenberg<br>
 +
'''16''') in september 1944: een [[Duits jachtvliegtuig]] bij [[Vethuizen]]<br>
 +
'''17''') in februari [[1945]]: een [[Duits jachtvliegtuig (Loolaan)|Duits jachtvliegtuig]] bij [[Kilder]]
 +
 
 +
Op 19 september 1944 stortte een Amerikaans [[Mustang P-51B 43-6813|Mustang P-51B]] neer. Dit interessante verhaal stond al op de [[Berghapedia]] toen bleek dat dit niet bij 's-Heerenberg, maar bij [[Babberich]] is gebeurd.
 +
 
 +
== Kaart vliegtuigwrakken ==
 +
De hedendaagse kaart hieronder geeft globaal de plaatsen aan waar in Bergh in de Tweede Wereldoorlog vliegtuigen zijn neergekomen. De nummers in de symbolen verwijzen naar de nummers in de lijsten hierboven. Klik voor een vergroting.
 +
 
 +
'''Rondjes''': bommenwerpers<br>
 +
'''Ruitjes''': jachtvliegtuigen
 +
 
 +
<font color="red">'''Rood'''</font>: Brits vliegtuig<br>
 +
<font color="blue">'''Blauw'''</font>: Amerikaans vliegtuig<br>
 +
<font color="black">'''Zwart'''</font>: Duits vliegtuig
 +
 
 +
[[Bestand:Plaatsen vliegtuigwrakken genummerd.png|left|801px]]
 +
<br clear=all/>
 +
 
 +
== Zie ook ==
 +
*[[Luchtfoto's uit de Tweede Wereldoorlog]]
 +
 
 +
= Na de oorlog =
 +
[[Bestand:GB 19460426 Tussenlanding.jpg|thumb|right|400px|'''Op 25 april [[1946]] maakte een vliegtuig een tussenlanding in 's-Heerenberg. De Graafschapbode meldde de volgende dag dat het spektakel veel bekijks had getrokken.]]
 +
Na de oorlog zijn in Bergh de volgende vliegtuigen neergestort.
 +
 
 +
*18 mei [[1956]]: een [[Republic F-84 Thunderstreak]] bij [[Wijnbergen]]
 +
*15 mei [[2005]]: een [[Comco Ikarus C42B]] bij Kilder
 +
<br clear=all/>
 +
 
 +
= Bronnen =
 +
*[http://en.wikipedia.org/wiki/RAF_Bomber_Command ''RAF Bomber Command''] op de Engelstalige Wikipedia
 +
*[https://arcg.is/1e8Hf WW-2 Crash locations in the province Gelderland]
 +
*[http://www.arga-nl.nl ''Karl Lusink / Aircraft Research Group Achterhoek'']
 +
*Bronnen genoemd op de individuele pagina's
 +
 
 +
[[Categorie:Vliegtuigen neergestort in Bergh]] [[Categorie:WO II gesneuveld Airforce]] [[Categorie:Geallieerde militairen]]

Huidige versie van 16 nov 2020 om 16:03

Voor de oorlog

Volgens dit bericht uit de Graafschapbode van 19 augustus 1919 was er de week daarvoor op 12 augustus een vliegtuig boven Azewijn gezien.

Voor de Tweede Wereldoorlog zijn er in Bergh, voor zover bekend, geen vliegtuigen neergestort. Wel heeft een Duits toestel er een noodlanding gemaakt.

Voordien waren er in het luchtruim boven Bergh al wel vliegtuigen gezien. Het vliegtuig waarvan nevenstaand bericht uit de Graafschapbode melding maakt, is misschien wel het allereerste, maar zonder meer een van de eerste die over Bergh zijn gevlogen.

In de oorlog

Inleiding

In de Tweede Wereldoorlog zijn er meerdere vliegtuigen neergestort in Bergh, zowel van de Duitse Luftwaffe als van de geallieerde luchtmachten. De Duitse vliegtuigen en een deel van de geallieerde toestellen waren jachtvliegtuigen, die allemaal in september 1944 tijdens en vlak na Operatie Market Garden zijn neergekomen.

De geallieerde bommenwerpers zijn in de periode april 1942 – mei 1944 neergestort. Zij behoorden tot de enorme luchtvloot die vanaf 1942 kwam overvliegen op weg naar doelen in Duitsland. Tot de invasie in Normandië op 6 juni 1944 waren vliegtuigen, en met name bommenwerpers, eigenlijk het enige wapen waarmee de westerse geallieerden Duitsland konden aanvallen.

Toen de Britse RAF in de herfst van 1939 met bombardementsvluchten begon, waren de mogelijkheden nog beperkt. De luchtvloot was nog niet op sterkte en de navigatietechniek nog niet zodanig dat doelen ver weg in Duitsland gevonden konden worden, laat staan geraakt. Er werd overdag gevlogen, maar de doelen lagen zo ver weg dat bommenwerpers niet door jachtvliegtuigen geëscorteerd konden worden. Hoewel de bommenwerpers en hun bemanningen steeds beter werden, waren de verliezen zo groot, dat de RAF al eind 1939 besloot 's nachts te gaan vliegen. Duisternis bemoeilijkte de navigatie, maar dit probleem losten de Britten deels op door geen specifieke doelen aan te vallen, maar bomtapijten op Duitse steden te gooien (area bombing of carpet bombing). Dit werd gezien als de enige mogelijkheid om Duitsland effectief te raken. Identificatie van fabrieken en spoorwegstations was daarbij niet meer nodig.

De dagvluchten werden vanaf midden 1942 overgenomen door de Amerikaanse 8th Air Force, die toen met het Vliegende Fort naar Groot-Brittannië kwam. Deze zware bommenwerper was veel beter bewapend dat de Britse toestellen. In formatie vliegend kon zo zonder escorte door jachtvliegtuigen gevlogen worden. De Amerikanen hadden met hun dagvluchten vaak wel een specifieke doelen, zoals fabrieken, raffinaderijen, scheepswerven en spoorwegemplacementen.

Met een toenemende frequentie, bij goed weer dagelijks dan wel nacht na nacht, vlogen zo zwermen van honderden Britse of Amerikaanse bommenwerpers vanaf bases in Groot-Brittannië over Nederland naar Duitsland om steden en infrastructuur te vernietigen.De taakverdeling bleef tot het eind van de oorlog bestaan: de Britten vlogen 's nachts, de Amerikanen overdag.

De verliezen aan manschappen en vliegtuigen waren enorm. Van de ongeveer 125.000 mannen die voor RAF Bomber Command hebben gevlogen, zijn er ruim 55.000 (44,4%) omgekomen! Van elke operatie keerde gemiddeld vijf procent van de deelnemende toestellen (een op de twintig) niet terug op zijn basis. RAF Bomber Command verloor aldus (afhankelijk van de geraadpleegde bron) rond 10.000 bommenwerpers. Bij de Amerikaanse 8th Air Force waren de verliezen vergelijkbaar, maar iets minder groot.

Onderstaande opsomming van bommenwerpers en jachtvliegtuigen is gebaseerd op het Verliesregister 1939-1945 van de Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945. In dit register, dat sinds 29 maart 2014 online beschikbaar is, staan de gegevens van alle vliegtuigen waarvan bekend is dat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland zijn neergestort. Duitse vliegtuigen zijn opgenomen als ze voor zestig procent of meer vernield waren. Immers, deze toestellen waren op eigen terrein neergekomen en konden derhalve vaak geborgen en opgeknapt worden, zodat ze opnieuw inzetbaar waren. Geallieerde toestellen kwamen per definitie in vijandelijk gebied terecht, en gingen dus ook als ze een geslaagde noodlanding hadden kunnen maken, geheel verloren.

Bommenwerpers

Een Short-Stirlingbommenwerper van de RAF

1) 14 april 1942: een Britse Wellington bij Kilder
2) 12 maart 1943: een Britse Stirling bij Beek
3) 5 mei 1943: een Britse Halifax bij Kilder
4) 13 juni 1943: een Britse Lancaster bij Braamt
5) 22 juni 1943: een Amerikaanse B-17F bij Beek
6) 4 januari 1944: een Amerikaanse B-17G bij Vinkwijk
7) 8 april 1944: een Amerikaanse B-17F bij Azewijn
8) 22 mei 1944: een Britse Lancaster bij Kilder

De volgende bommenwerpers zijn niet op Berghs grondgebied neergestort, maar bemanningsleden zijn wel in Bergh terechtgekomen.

Jachtvliegtuigen

Van onderstaande jachtvliegtuigen staat vast dat ze in Bergh zijn neergekomen. Er zijn bronnen die van veel grotere aantallen melding maken (zie bijvoorbeeld Bergh in de frontlinie), maar hierbij kunnen dubbeltellingen zijn, toestellen die aan de Duitse kant van de grens zijn neergestort, of Duitse jagers die een geslaagde noodlanding konden maken en later opnieuw zijn ingezet.

9) 17 september 1944: een Britse Mustang III bij Braamt
10) 19 september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109G-6 bij Stokkum
11) 24 september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109 bij Kilder
12) 25 september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109G-14 bij Kilder
13) 27 september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109G-14 bij Zeddam
14) in september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109G-6 bij Beek
15) in september 1944: een Duitse Messerschmitt Me 109 bij 's-Heerenberg
16) in september 1944: een Duits jachtvliegtuig bij Vethuizen
17) in februari 1945: een Duits jachtvliegtuig bij Kilder

Op 19 september 1944 stortte een Amerikaans Mustang P-51B neer. Dit interessante verhaal stond al op de Berghapedia toen bleek dat dit niet bij 's-Heerenberg, maar bij Babberich is gebeurd.

Kaart vliegtuigwrakken

De hedendaagse kaart hieronder geeft globaal de plaatsen aan waar in Bergh in de Tweede Wereldoorlog vliegtuigen zijn neergekomen. De nummers in de symbolen verwijzen naar de nummers in de lijsten hierboven. Klik voor een vergroting.

Rondjes: bommenwerpers
Ruitjes: jachtvliegtuigen

Rood: Brits vliegtuig
Blauw: Amerikaans vliegtuig
Zwart: Duits vliegtuig

Plaatsen vliegtuigwrakken genummerd.png


Zie ook

Na de oorlog

Op 25 april 1946 maakte een vliegtuig een tussenlanding in 's-Heerenberg. De Graafschapbode meldde de volgende dag dat het spektakel veel bekijks had getrokken.

Na de oorlog zijn in Bergh de volgende vliegtuigen neergestort.


Bronnen

Overgenomen van "https://www.berghapedia.nl/index.php?title=Vliegtuigen_neergestort_in_Bergh&oldid=80090"