Wapen van Netterden

Netterden

Radzitsky d'Ostrowick

Het wapen van het dorp en de voormalige gemeente Netterden bestaat uit een blauw schild beladen met een gouden vijfpuntige ster.

De gemeente Netterden heeft bestaan van 21 oktober 1811 tot 1 januari 1821. Bij de opheffing werd een groot deel aan Pruisen afgestaan als compensatie voor de Kleefse enclaves, die bij Nederland kwamen. De rest, met Netterden en Groot- en Klein-Azewijn, ging met de eveneens opgeheven gemeenten 's-Heerenberg en Zeddam op in de nieuwe gemeente Bergh. Om deze reden wordt dit wapen vermeld in de Categorie:Gemeentewapens.

Pas vijf jaar na de oprichting van de gemeente, in een brief van 6 augustus 1816, heeft burgemeester Van Coeverden het wapen aangevraagd bij de Hoge Raad van Adel. Het ontwerp was ontleend aan het wapen van Henricus Wilhelmus Radzitsky d'Ostrowick (1734–1820). Dit wordt gevierendeeld door een rood kruis en voert in het eerste en laatste kwartier een gouden zespuntige ster op een blauw veld. De andere twee velden voeren een morenhoofd op een zilveren veld. Dat de Netterdense ster vijf in plaats van zes punten heeft, komt mogelijk doordat de ontwerper zich Radzitsky d'Ostrowicks wapen niet precies herinnerde. Het ontwerp werd gedekt door een rangkroon met acht geparelde punten, waarvan er vijf zichtbaar waren. Zo'n kroon is die van een erfridder of jonkheer. De Hoge Raad van Adel verleende het wapen op 7 oktober 1818, maar om onbekende redenen zonder rangkroon. De beschrijving was kort: van blaauw beladen met een gouden vijfpuntige ster.

Radzitsky d'Ostrowick trouwde in 1757 met Anna Mechteld van Hövell (1738–1780), wier vader de Woldenburg had geërfd, een havezate bij Netterden. Radzitsky d'Ostrowick en zijn vrouw gingen daar wonen, dus op grondgebied dat in 1811 onder de gemeente Netterden ging vallen. Bovendien was er een binding met de havezate Hassent bij Borghees, dat ook Netterdens zou worden. Zijn vrouw overleed daar in 1780. Radzitsky d'Ostrowick zelf overleed in 1820 in Bocholt (toen de gemeente Netterden nog bestond).

Opvallend is dat de ster met twee punten naar boven wijst, terwijl vijfpuntige sterren doorgaans met één punt omhoog wijzen. Alle vijftig sterren in de vlag van de Verenigde Staten wijzen met één punt omhoog, net als de ster of sterren in de vlaggen van onder meer de Europese Unie, Burkina Faso, Chili, de Volksrepubliek China, Cuba, Djibouti, Ghana, Honduras, Kosovo, Marokko, Mozambique, Panama, Somalië, Suriname, Syrië, Togo en Zimbabwe. Ook in Nederlandse (gemeente)wapens wijst er meestal maar één punt omhoog, al komen twee punten ook voor.