Fotoalbum Nederlands Hervormde kerk 1962

In mei 1962 heeft J.H.A. van Heek de Hervormde kerk in 's-Heerenberg een fotoalbum aangeboden.

De foto's en hun bijschriften zijn hieronder gereproduceerd. Het handgeschreven voorwoord op de eerste bladzijde luidt:

---

Fotoalbum van voorwerpen met historische of kunsthistorische betekenis in en om de Nederl. Hervormde Kerk te 's-Heerenberg, naar opnamen van J.H. Fischer te Silvolde, aangeboden aan de kerkvoogdij der Nederl. Hervormde gemeente door de samensteller J.H.A. van Heek, mei 1962, met een copie voor de Stichting tot instandhouding der goederen en rechten van het Huis Bergh. De gegevens voor de beschrijving zijn o.m. ontleend aan:

Mr. A.P. van Schilfgaarde: Het archief v.h. Huis Bergh (1932)

A.F. Muschart: Grafzerken en memoriestenen in de Nederl. Herv. Kerk te 's-Heerenberg (Gelre 1941)

Mr. A.P. van Schilfgaarde: Het Huis Bergh (1950)

G.J. Vriesen en J. Legêne: Herstel v.h. Orgel der Herv. Kerk te 's-Heerenberg (Het Orgelblad, 1959)

Het archief der Nederl. Hervormde Gemeente, 's-Heerenberg

Mondelinge mededelingen v.d. heren G.J. Vriezen en P. Hofstraat.

Alle grafzerken welke zich thans in de kerk bevinden, lagen voor 1925 op het kerkhof, tegen de oostelijke kerkmuur, waar zij stellig oorspronkelijk niet gelegen hebben. De enige grafsteen die vermoedelijk nog op zijn oorspronkelijke plaats ligt, is die van Gerrit Greve, in de consistoriekamer. De zich daaronder bevindende grafkelder is evenwel leeg.

---

• 

  Voorwoord
• 

  1Klok, in 1644 gegoten door de gebroeders Franciscus en Petrus Hemony voor het carillon van de Wijnhuis-toren in Zutphen. In 1920 ging dit carillon door een brand in deze toren groten-deels verloren. Deze klok bleef ongeschonden er werd door de heer J.H. van Heek in 1949 aan de N.H. Kerk geschonken. Haar gewicht is 121 kg.
• 

  2
  Detail van de klok der gebr. Hemony ‎
• 

  3Noordelijk kerkraam, aan-gebracht bij de restauratie van 1925–1926.
  1. Het oudst bekende Berghse wapen: van Henric v.d. Bergh, 1244
  2. Wapen van Frederik III, zoon van Willem I v.d. Bergh + Sophia v. Bijland. 1375/92
  3. Wapen van Willem II v.d. B. (van der Leck) kleinzoon van Frederik III. 1417/41
  4. Wapen van Jan Baptist v.d. Bergh en Hohenzollern (geb 1728, gest. 1781)
  De jaartallen bij 1 - 3 duiden op het voorkomen der wapens.
• 

  4Preekstoel uit de 17e eeuw: oorspronkelijk blank eiken-hout, dat later wit geschilderd is: bij een onderzoek in 1925/26 is de verflaag plaat-selijk verwijderd; hieruit bleek dat het hout grote naden vertoonde, die met stopverf waren dichtgemaakt.
• 

  5
  Detail v. d. preekstoel
• 

  6Het orgel, dat in 1742 gebouwd is door Thomas Weidtmann uit Ratingen, met gebruikmaking van delen van een reeds aanwezig orgel uit de 17e eeuw. Het orgel heeft voor 1925 boven de ingang gestaan. Ter plaatse, waar het thans staat, bevond zich voor dien een muur, die enkele meters naar achteren is verplaatst. De beide zijtorens zijn vermoedelijk een toevoeging uit 1861 van Haffmann uit Doetinchem.
• 

  7Avondmaalstafel uit de 17e eeuw, in 1925/26 van een bruine verflaag ontdaan.
• 

  8
  oud offerblok: geschenk van Ds. W.A. Zeijdner, 1926
• 

  9Kist, welke mogelijk gediend heeft voor de opberging van kerkelijke documenten
• 

  10Kast, ten geschenke ont-vangen van Jonkvrouwe A.J.J. Brantsen (1875 - 1951), gewoond hebbende op Wolkenland. 1926
• 

  11
  IJzeren geldkist, geschonken door Jonkvrouwe A.J.J. Brantsen. 1926
• 

  12Friese klok, geschonken door Jonkvrouwe A.J.J. Brantsen. z.g. staartklok, wellicht uit de 19e eeuw‎
• 

  13
  Beeldje van Job, geschonken door
  Ds. W.A. Zeijdner. 1926
• 

  14
  Baardmankruiken en vijzel, geschonken in 1926
• 

  15Steen ter herinnering aan de restauratie van 1925 - 1926, uitgevoerd onder leiding van architect M. Meijerink te Zwolle met finaciële steun van de heer J.H. van Heek‎
• 

  16Steen ter herinnering aan de wederopbouw van de kerk in 1612, mogelijk dank zij een legaat van Herman ter Hopert, vicaris te Emmerik‎
• 

  17Steen ter herinnering aan Henrick en Jost Rhode, resp. gestorven in 1679 en 1687, die aan de Armen f 500.- en
  f 700,- hebben nagelaten‎
• 

  18
  Kraagsteen in de kerk
  (N.W. hoek)
• 

  19
  Kraagsteen in de kerk
  (N.O. hoek)
• 

  20Kleine kraagsteen in de kerk aan de noordelijke pijler van het v.m. middenschip
• 

  21
  Kraagsteen in de kerk
  (Z.O. hoek)
• 

  22Kleine kraagsteen in de kerk aan de zuidelijke pijler van het v.m. middenschip
• 

  23Kraagstenen aan een pijler. Aan elk van de beide pijlers in de oostelijke kerkmuur bevinden zich twee van zulke consoles.
• 

  24
  Kraagsteen in de kosterswoning
• 

  25Grafsteen van Hildegond Jacobs van Amersfoort, dochter van Dr. Everhard van Merfeld, de lijfarts van graaf Willem IV. Gestorven 10 Nov. 1588 (?). Heette haar man Jacob van Amersfoort?‎
• 

  26Grafsteen van Johan Maschop, kandidaat in de rechten en burgemeester van Emmerik, en zijn echt-genote Antonia van Bebber, beide gestorven in 1608. Hun wapen, 3 lindeblaren en 1 leeuw is afgehakt.‎
• 

  27
  Grafsteen van
  Rutger van Arnhem
  en Clara van Groenen,
  beide gestorven in 1558.‎
• 

  28Kleine kraagsteen in de kerk, aan de zuidelijke pijler van het v.m. middenschip
• 

  29Grafsteen van Jan van der Borgh, gestorven in 1625. Het gedeelde wapen is dat van hem en zijn vrouw.‎
• 

  30Kleine kraagsteen in de kerk, aan de zuidelijke pijler van het v.m. middenschip
• 

  31Memoriesteen van Johannes van Groenen (?) priester 1515.‎
• 

  32Grafsteen van P.J.J.B. Ridder de Stuers en zijn dochter Jonkvrouw Antoinette M.C. de Stuers. Zijn echtgenote, Petronella de la Court, overleed in 1848.
  Deze steen is in 1902 geplaatst door Jonkheer Victor de Stuers boven het graf van zijn grootvader en tante (d.i. het graf v.d.
  fam. de Both)‎
• 

  33Fragment van de grote grafsteen (3,26 x 1,72 m) in de vloer van de consistorie-kamer, mogelijk van Gerrit Greve of Gerrit de Greve, omstreeks 1600‎
• 

  34Grafsteen van Derk Sminck, 1687 - 1764, ontvanger der convoijen en licenten‎
• 

  35Grafsteen van Cornelia van der Hart 1697 - 1761, echt-genote van Derk Sminck‎
• 

  36Grafsteen van Henrick Groenen 1544 - 1622, burgemeester van
  's-Heerenberg‎
• 

  37Grafsteen tegen de westmuur van het Muldershuis, ver-moedelijk van Mr. Everhard Haefacker, burgemeester van Kalkar, en zijn vrouw Sibilla van Venhoven, weduwe van Dr. Rijckwijn Nicolaas Mockink, gerichtsman v. h. graafschap Bergh, 2e helft 17e eeuw. Deze steen heeft tot 1925 gediend als stoep van het Muldershuis.
  ‎
• 

  38Grafsteen van een lid van de familie Galiéres, 1865, mogelijk een bloedverwant van Ds. van Gelder, uit België (Antwerpen?) afkomstig.‎
• 

  39
  Detail van de hiervoor genoemde grafsteen.
• 

  40
  De oude klokkenstoel boven de kosterswoning.
• 

  40a

---

De tekst op bladzijde 41 luidt:

---

Op de hierna volgende bladzijden zijn afgebeeld:

De drie klokken die op 21 Juni 1496 door Geert van Wou gegoten werden en sedert 197 in de toren der R.K. Kerk hangen, in welk jaar zij volledig eigendom van de parochie waren geworden.

Zij dateren uit de tijd van Oswald I, de eerste graaf van den Bergh.

Mr. van Schilfgaarde vermeldt ten onrechte op blz. 74 van "Het Huis Bergh", dat de klokken bij de veiling van 1839 eigendom der R.K. gemeente waren geworden. Eerst in 1897 heeft de N.H. gemeente haar recht op de mede eigendom aan de parochie verkocht, voor de somma van f 4000,-

Het voormalige schoollokaal is tot 1842 gemeenschappelijk eigendom der N.H. en R.K. kerken geweest. In dat jaar heeft de parochie haar deel aan de N.H. gemeente verkocht, tegelijk met haar deel van het kerkhof. Het schoollokaal is hierop tot woning verbouwd. Deze woning werd per 1 mei 1845 verhuurd aan de koster G.J. Botzen.

---

• 

  41
  (Zie transcriptie hierboven)
• 

  42
  St. Pancratiusklok,
  ± 1.25 cm. hoog.
• 

  43
  Detail
• 

  44
  De Maria-klok, de grootste der drie (± 142 cm. hoog).
• 

  45
  Detail v.d. Mariaklok.
• 

  46
  St. Antonius-klok, de kleinste der drie (± 1.15 cm. hoog)
• 

  47
  Detail
• 

  48
  Predikantenbord,
  in 1926 aangebracht in de consistoriekamer.
• 

  49Avondmaalszilver, in 1865 geschonken door de heer D.A. van Woelderen, oud burgemeester van Gendringen, en zijn zuster J.C.F. van Woelderen, beiden woonachtig te 's-Heerenberg.

Bronnen

• Kopie Benny Schuurman
• N.H. Kerk met dank aan F. Heuvel