Medze, Wilhelmus Johannes

Wilhelmus Johannes (Willy) Medze werd op 29 april 1919 geboren in Didam als eerste kind van Wilhelmus Albertus Martinus Medze en Maria Johanna Reijmer. Kort na zijn geboorte verhuisde hij met zijn ouders naar Lengel, waar zijn broers en zussen geboren werden. Een van hen was Paul Medze, die als dienstplichtig militair in Nederlands-Indië heeft gediend.

Soldaat bij het 8e Regiment Infanterie

Medze woonde op het adres Lengelseweg 105 in 's-Heerenberg toen hij op 24 oktober 1938 als gewoon dienstplichtige werd ingelijfd bij het 8e Regiment Infanterie (8 RI). Na zijn opleiding werd hij op 16 februari 1939 ingedeeld bij de 2e compagnie van het 2e bataljon van 8 RI (2-II-8 RI), waarna hij op 11 november 1939 werd overgeplaatst naar de 2e compagnie van het 8e grensbataljon (2-8 GB).

Zijn straflijst

De discipline was streng; je had zo een straf aan je broek. Die werd genoteerd op wat de straflijst heette. Vrijwel iedereen had een straflijst, waar vaak dingen op stonden die in het burgerbestaan hooguit een opmerking uitlokken, zoals ongepoetste schoenen of een missende knoop.

Medze heeft om verschillende redenen negen keer een straf gekregen. Op 9 februari 1939 was hij ziek en moest om die reden in bed blijven liggen, maar hij stond toch op, kleedde zich aan en ging aan tafel zitten. Zijn compagniescommandant gaf hem hiervoor twee dagen licht arrest. Dit hield is dat hij 's avonds na de dienst de kazerne niet mocht verlaten, maar hij was ziek, dus dat zal hij sowieso niet gedaan hebben. Het lijkt er althans op dat hij niet zomaar een kou onder de leden had, want op 19 februari werd hij opgenomen in het ziekenhuis. Hoelang hij daar gelegen heeft, is niet bekend.

Mei 1939 was een beroerde maand. Op 1 mei kreeg hij acht dagen licht arrest omdat hij "als schildwacht onvoldoende waakzaamheid had betracht". Aldus mocht hij 's avonds na de dienst de kazerne niet verlaten. Maar op 6 mei, toen hij nog onder licht arrest stond, heeft hij zich toch "gedurende ± 2 uur eigenmachtig uit het kwartier verwijderd". Hiervoor kreeg hij zes dagen zwaar arrest, wat inhield dat hij overdag gewoon dienstdeed, maar daarna in een kamer werd opgesloten. Gedurende deze periode van in totaal veertien dagen heeft hij zich nog een keer "eigenmachtig verwijderd", nu voor ± 45 minuten. Hiervoor kreeg hij aansluitend op 15 mei zes dagen streng arrest. Streng arrest moest de gestrafte in zijn geheel in opsluiting uitzitten.

Hierna werd hem gedurende zijn tijd bij 2-II-8 RI nog twee keer licht arrest opgelegd. Op 12 september 1939 kreeg hij vier dagen omdat hij "als schildwacht in zittende houding was aangetroffen". Op 20 oktober kreeg hij nog een keer vier dagen omdat hij "± 1 uur na het avondappel in het kwartier was teruggekeerd".

Na zijn overplaatsing naar 2-8 GB kwam hij op 15 november 1939 nog een keer pas na het avondappel binnen. Voor die tien minuten te laat kreeg hij twee dagen licht arrest. Op 19 januari 1940 volgden acht dagen zwaar arrest, want hij had "onvoldoende waakzaamheid betoond als schilwacht door zich onnodig te ver van zijn post te verwijderen".

Zijn zwaarste straf kreeg hij op 29 maart 1940: veertien dagen streng met inhouding van soldij. Hij was "in een gebied in staat van oorlog als schildwacht in zittende houding in zijn schilderhuis aangetroffen, daarbij ongeoorloofd gebruik gemaakt van een rijkstentzeil, terwijl door hem het schilderhuis aan de voorzijde gedeeltelijk met planken was dichtgemaakt, waardoor zijn waakzaamheid schromelijk werd veronachtzaamd".

De meidagen van 1940

Medze was bij de Duitse inval op 10 mei 1940 nog steeds in dienst. Het 8e Grensbataljon was toen gelegerd op de noordoever van de Waal bij Lent. Het vak ten noorden van 8 GB tot aan de Rijn werd bezet door de 3e bataljon van het 43e Regiment Infanterie (III-43 RI). Deze twee bataljons vormden samen de Groep Betuwe, de voorposten van de Betuwestelling, die verder westelijk lag en aansloot bij de Grebbelinie. Meer over 8 GB tijdens de strijd is te lezen op de pagina van soldaat G.W. Elting, die op 13 mei is gesneuveld. Hij diende net als Medze bij 2-8 GB.

Over Medzes belevenissen tijdens de strijd zijn geen gegevens voorhanden. Hij is niet gewond geraakt en de Duitsers hebben hem niet krijgsgevangen genomen. Op 19 juni 1940 werd hem groot verlof verleend en kon hij naar huis terugkeren.

Zijn verdere levensloop

Medzes woonde nog steeds in 's-Heerenberg toen hij op 2 mei 1942 in Renkum trouwde met Catharina Bastiana Elisabeth (Toos) Oorsprong, wonende in Doorwerth, geboren in Dordrecht op 15 mei 1920 als dochter van Louis Bernardus Johannes Oorsprong en Casina Antonia Vos.

Het paar vestigde zich in 's-Heerenberg, waar op 17 december 1943 hun zoontje Ludovicus Wilhelmus Jacobus (Louis) werd geboren. Het jongetje overleed op 1 februari 1944 en werd begraven op de (toen nog) katholieke begraafplaats in 's-Heerenberg.

Zijn vrouw overleed in Doetinchem op 26 november 1975, 55 jaar oud, en werd bij haar zoontje Louis begraven. Medze zelf overleed in 's-Heerenberg op 13 augustus 1990, 71 jaar oud, en werd bij zijn vrouw en zoontje begraven.

Bronnen

• Archieven.nl
• Staat van dienst op Grebbeberg.nl
• Online-begraafplaatsen
• Online-familieberichten