Burgemeester tegen nieuwe kerk

Werk in uitvoering. Aan dit artikel wordt de komende dagen nog (druk) gewerkt.

Naar aanleiding van Uw H.W.Geb. missive dd. 21 dezer No. 152/1 met het daarbij gevoegde en in mijn handen gestelde request om te dienen van berigt en consideratie, geve ik mij de eer U.H.W.Geb. onder terugzending te berichten
a De r.c. (= rooms-katholieke) Ingezetenen van deze gemeente hebben hun eigen kerk, Tergun genaamd, op de scheiding der buurtschappen Gaanderen en Oosseld waartoe kerkelijk de Ingezetenen van die Gezindheid behooren welke zich in de buurtschappen Gaander, Oosseld en IJzevoorde bevinden, welker getal in die buurtschappen achthonderd en vijftig zielen, op den 1 January j.l. heeft bedragen; en waarbij dan ook nog moeten gevoegd worden de Ingezetenen van die Geloofsbelijdenis, welke zich onder de gemeenten Zelhem en Wisch bevinden, en kerkelijk onder de kerk van Tergun gerekend worden. De buurtschappen Digteren en Langerak welke slechts driehonderd acht en dertig zielen tellen, waarvan in de buurtschap Langerak 16 en in die van Digteren 322 zielen zich bevinden, zijn, wat het kerkelijk en Armbestuur der r.c. Ingezetenen betreft, met die van de Stad Doetinchem en Wijnbergen vereenigd, en behooren tot de kerk van Wijnbergen doch kan niet inzien en heb ook nimmer kunnen bemerken, dat bij r.c. Ingezetenen, die de buurtschap Digteren bewonen, de minste zucht tot bouwen eener R.C. kerk binnen de stad Doetinchem hebben, ook is de ligging en standplaats der kerk te Wijnbergen, waar zij thans bestaat eene veel gemakkelijker en geschikter plaats voor hun lieden dan binnen de stad Doetinchem als wordende evenwel bij onverhoopte overstroming of doorbraken van binnendijken verhinderd hunne gewone Godsdienstoefening uit te oefenen door dien de stad Doetinchem als dan door het rivierwater geheel van de Buurtschap Digteren wordt afgesneden zoo dat de Ingezetenen dezer gemeente in het bouwen der R.C. kerk binnen de stad Doetinchem geen het minste belang hebben, ook zijn de ondertekenaren (= indieners van het verzoek tot stichting van een r.-k. kerk) geene ingezetenen van deze gemeente."

Op 20 mei 1836 schreef de burgemeester van Ambt Doetinchem andermaal een brief over de aanvraag tot het bouwen van een rooms-katholieke kerk in de stad Doetinchem, gericht aan de Heer Staatsraad, Districtscommissaris, met de volgende inhoud:
"Het behaagde U.H.W.Geb. bij besluit van den 12 dezer, No. 1547/587, ten fine van berigt, consideratie en advies, in mijne handen te stellen een adres van Vertegenwoordigers der R.C. ingezetenen van Stad- en Ambt-Doetinchem, houdende verzoek aan zijne Majesteit den koning om eene R.C. kerk binnen de stad Doetinchem op te bouwen, en eene daartoe benoodigde subsidie.
En heb de eer onder terugzending der stukken, U.H.W.Geb. te berigten: dat de R.C. Ingezetenen in deze gemeente hunne eigen kerk hebben, dat alleen de buurtschap Dichteren en Langerak bij het bouwen dezer nieuwe kerk zouden kunnen belang hebben welke kerkelijk dan ook tot de kerk van Wijnbergen behooren, hoezeer ik, wegens de ligging der buurtschap Dichteren zoude moeten veronderstellen dat hun waarneming van hunnen godsdienst meer gevoeglijk te Wijnbergen dan in de stad zoude zijn; ook bespied ik geen zucht bij de Ingezetenen dier buurtschap tot verandering.
De buurtschap Langerak telt slechts 21 R.C. zielen, die weliswaar door de stad op onverharde wallen moeten passeren, om te Wijnbergen in de kerk te komen, maar dat zijn dan ook de eenigen, waarvoor men het van belang zoude kunnen noemen. En hoezeer ik met reden ben vertuigd, dat het voor de Ingezetenen van Stad-Doetinchem van belang zoude zijn moet ik wat déze gemeente betreft, adviseren daarin geen enkel belang te hebben en ben in het gevoelen te meer bevestigd, daar het adres geen der hoofden uit deze gemeente als ondertekenaars bevat.
De Burgemeester etc."

Bron

Co Hettinga: Burgemeester vindt R.-K. in Doetinchem niet nodig In: We vieren 'Pas' 150 jaar 1857 - 2007 (Jubileumuitgave Parochie O.L. Vrouw Tenhemelopneming Doetinchem)