Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Bosbessenpluk: verschil tussen versies
k (cat, redactie) |
|||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | + | [[Afbeelding:Bosbessebriefke.jpg|thumb|right|250px|'''Een plukvergunning oftewel een ''bosbessebriefke'']] | |
− | [[Afbeelding:Bosbessebriefke.jpg|thumb|right|250px|Een plukvergunning oftewel een bosbessebriefke]] | + | ''(Persoonlijke herinneringen B.H.)'' |
− | + | == BOSBESSENPLUK in het BERGHER BOS == | |
− | + | In de [[vorige eeuw|jaren 50 en 60]] gingen velen naar het [[Bergherbos]] om aldaar [[Bosbes|bosbessen]] te gaan plukken. De bossen aan [[Beek|Beekse]] zijde waren aan de rechterkant - boven [[Peeske (Bergmeer)|'t Peeske]] - van landgoed de [[Byvanck]] en aan de linkerkant - rond [[Wolkenland]] van de [[Stichting Huis Bergh]].<br/> | |
− | + | Momenteel is het in handen van en Natuurmonumenten en de [[Stichting Huis Bergh]]. | |
− | In de jaren | ||
− | Momenteel is het in handen van en | ||
Alvorens te mogen gaan plukken moest er eerst een plukvergunning worden gekocht bij [[Huis Bergh]]. | Alvorens te mogen gaan plukken moest er eerst een plukvergunning worden gekocht bij [[Huis Bergh]]. | ||
− | Het spannendste was als je voordat het ' '''bos''' ' ''los'' was al ging plukken en dan wel zo, dat je niet door de boswachter betrapt werd. Het voordeel was, dat je dan de beste en mooiste bosbessen kon plukken. Echter als de boswachter je betrapte, dan was je alle bosbessen kwijt en was de moeite voor niets geweest. De ene boswachter kiepte de bessen op de grond en trapte ze vervolgens plat, zoals [[Gerritsen, Hendrikus Franciscus|Hendrik Gerritsen]] zodat hijzelf en wij er niets meer aan hadden (de legale manier), echter de andere nam ze zelf mee naar huis en had de weckflessen thuis al gevuld, voor de ''''''bos'''''' los was en zonder er zelf ook maar eentje te hoeven plukken | + | Het spannendste was als je voordat het ' '''bos''' ' ''los'' was al ging plukken en dan wel zo, dat je niet door de [[Boswachters, houtvesters, jachtopzieners|boswachter]] betrapt werd. Het voordeel was, dat je dan de beste en mooiste bosbessen kon plukken. Echter als de boswachter je betrapte, dan was je alle bosbessen kwijt en was de moeite voor niets geweest. De ene boswachter kiepte de bessen op de grond en trapte ze vervolgens plat, zoals [[Gerritsen, Hendrikus Franciscus|Hendrik Gerritsen]], zodat hijzelf en wij er niets meer aan hadden (de legale manier), echter de andere nam ze zelf mee naar huis en had de weckflessen thuis al gevuld, voor de ''''''bos'''''' los was en zonder er zelf ook maar eentje te hoeven plukken(de illegale manier). |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | Verzwijgen kon je e.e.a. ook niet, omdat de bessen blauw aan je vingers afgaven en dit er moeilijk weer af te krijgen was. Eenmaal betrapte ons een boswachter nabij de [[Hulzenberg]] en deze riep herhaalde malen 'In naam der wet HALT'; omdat wij kris kras door het bos renden kreeg hij ons lekker niet te pakken en hadden we deze keer wel succes. | |
− | Ruzie om | + | == Uit de dagbladen == |
+ | {| | ||
+ | |- valign=top | ||
+ | |[[Bestand:Bosbessen verscheept050718860001 (Large).JPG|400px|thumb|'''Uit het ''Nieuws van de Dag'' van 5 juli 1886 ]] | ||
+ | |[[Bestand:Ruzie om bosbessenpluk 1913.JPG|400px|thumb|Uit dagblad ''Het Centrum'' van 21 juni1913]] | ||
+ | |} | ||
− | + | == BOSWACHTERS == | |
− | [[ | + | Bekende boswachters in die tijd waren; vanuit [[Beek]] Jo Smits (woonachtig met zijn gezin op het huis in de [[Byvanck]], waar ook voorheen [[Meisters, Peter|Peter Meisters]] heeft gewoond en [[Thuis, Petrus Hendrikus|Peter Thuis]] (deze woonde aan de [[Boterweg]] in het witte huis - momenteel afgebroken - onder aan de [[Hulzenberg]] ) en vanuit [[Stokkum]] herinner ik me de naam Gerritsen. |
− | |||
− | |||
− | '' | + | Als het bos 'los' ging zo rond de 1e juli van elk jaar, dan was er 's-morgens al heel vroeg (om ca 6 uur) een trek van mensen van overal vandaan via de [[Peeskesweg]] naar het bos om te plukken. Bij bijna elk struikje zat wel iemand te plukken; het zag er zwart van de mensen. |
− | |||
− | |||
De kleine struikjes hadden de mooiste en dikste bessen en het was een genot om hiervan te mogen plukken en dit zeker ten opzichte van die grote struiken, waaraan het krioelde van de kleine besjes. | De kleine struikjes hadden de mooiste en dikste bessen en het was een genot om hiervan te mogen plukken en dit zeker ten opzichte van die grote struiken, waaraan het krioelde van de kleine besjes. | ||
− | + | == PLUKPLEKKEN == | |
+ | [[Afbeelding:Bosbessenstruik_anno_2009.jpg|thumb|right|250px|'''Bosbessenstruik Bergherbos in 2009]] | ||
Geliefde plukplekken waren; | Geliefde plukplekken waren; | ||
− | In eerste instantie de | + | In eerste instantie de Hulzenberg in het zuiden van het [[Bergherbos]] nabij Stokkum en [[Elten]] en hier waren de inwoners uit deze plaatsen dan ook het eerste en meeste te vinden. |
− | Nabij de uitkijktoren bij [[Wolkenland]] en wij noemden dit 'onder 't vaon'(nabij de varens) zaten de struiken ook rijkelijk vol. | + | Nabij de [[Luchtwachttoren 1J2|uitkijktoren]] bij [[Wolkenland]] en wij noemden dit 'onder 't vaon'(nabij de varens) zaten de struiken ook rijkelijk vol. |
− | Hier waren wij veel te vinden en ik herinner mij, dat ik als ik 's | + | Hier waren wij veel te vinden en ik herinner mij, dat ik als ik 's middaags vrij van school was, ik eerst thuis het eten moest opwarmen en mee naar het bos nam, alwaar mijn moeder al de hele dag aan het plukken was en niet met een emmer maar een wasteil. We aten dan eerst samen in het bos en plukten daarna de wasteil helemaal vol, vaak met behulp van andere gezinsleden. |
Als je dan naar huis ging stond er op de [[Peeskesbult]] een opkoper en was je de bessen kwijt en weer een paar gulden rijker. Als beloning kregen wij een puntzakje met snoep. | Als je dan naar huis ging stond er op de [[Peeskesbult]] een opkoper en was je de bessen kwijt en weer een paar gulden rijker. Als beloning kregen wij een puntzakje met snoep. | ||
En hier was het in die tijd toch om te doen; grote gezinnen en dus zien er inkomen bij te krijgen om rond te kunnen komen. | En hier was het in die tijd toch om te doen; grote gezinnen en dus zien er inkomen bij te krijgen om rond te kunnen komen. | ||
− | Aan [[Zeddam]]se zijde was het stuk bos nabij de [[Hettenheuvel]] het rijkst bezet met bosbessen en werd hier voornamelijk door de mensen uit | + | Aan [[Zeddam]]se zijde was het stuk bos nabij de [[Hettenheuvel]] het rijkst bezet met bosbessen en werd hier voornamelijk door de mensen uit Zeddam geplukt. |
Bosbessen waren goed voor je als je diarree of griep had; ook voor in de pannenkoek waren ze een delicatesse. | Bosbessen waren goed voor je als je diarree of griep had; ook voor in de pannenkoek waren ze een delicatesse. | ||
Regel 55: | Regel 44: | ||
Jammer, maar waar en weer verdween hier een stukje oude volkscultuur ! | Jammer, maar waar en weer verdween hier een stukje oude volkscultuur ! | ||
− | + | [[Categorie:Folklore]] |
Huidige versie van 16 nov 2016 om 11:35
(Persoonlijke herinneringen B.H.)
BOSBESSENPLUK in het BERGHER BOS
In de jaren 50 en 60 gingen velen naar het Bergherbos om aldaar bosbessen te gaan plukken. De bossen aan Beekse zijde waren aan de rechterkant - boven 't Peeske - van landgoed de Byvanck en aan de linkerkant - rond Wolkenland van de Stichting Huis Bergh.
Momenteel is het in handen van en Natuurmonumenten en de Stichting Huis Bergh.
Alvorens te mogen gaan plukken moest er eerst een plukvergunning worden gekocht bij Huis Bergh.
Het spannendste was als je voordat het ' bos ' los was al ging plukken en dan wel zo, dat je niet door de boswachter betrapt werd. Het voordeel was, dat je dan de beste en mooiste bosbessen kon plukken. Echter als de boswachter je betrapte, dan was je alle bosbessen kwijt en was de moeite voor niets geweest. De ene boswachter kiepte de bessen op de grond en trapte ze vervolgens plat, zoals Hendrik Gerritsen, zodat hijzelf en wij er niets meer aan hadden (de legale manier), echter de andere nam ze zelf mee naar huis en had de weckflessen thuis al gevuld, voor de 'bos' los was en zonder er zelf ook maar eentje te hoeven plukken(de illegale manier).
Verzwijgen kon je e.e.a. ook niet, omdat de bessen blauw aan je vingers afgaven en dit er moeilijk weer af te krijgen was. Eenmaal betrapte ons een boswachter nabij de Hulzenberg en deze riep herhaalde malen 'In naam der wet HALT'; omdat wij kris kras door het bos renden kreeg hij ons lekker niet te pakken en hadden we deze keer wel succes.
Uit de dagbladen
BOSWACHTERS
Bekende boswachters in die tijd waren; vanuit Beek Jo Smits (woonachtig met zijn gezin op het huis in de Byvanck, waar ook voorheen Peter Meisters heeft gewoond en Peter Thuis (deze woonde aan de Boterweg in het witte huis - momenteel afgebroken - onder aan de Hulzenberg ) en vanuit Stokkum herinner ik me de naam Gerritsen.
Als het bos 'los' ging zo rond de 1e juli van elk jaar, dan was er 's-morgens al heel vroeg (om ca 6 uur) een trek van mensen van overal vandaan via de Peeskesweg naar het bos om te plukken. Bij bijna elk struikje zat wel iemand te plukken; het zag er zwart van de mensen.
De kleine struikjes hadden de mooiste en dikste bessen en het was een genot om hiervan te mogen plukken en dit zeker ten opzichte van die grote struiken, waaraan het krioelde van de kleine besjes.
PLUKPLEKKEN
Geliefde plukplekken waren; In eerste instantie de Hulzenberg in het zuiden van het Bergherbos nabij Stokkum en Elten en hier waren de inwoners uit deze plaatsen dan ook het eerste en meeste te vinden.
Nabij de uitkijktoren bij Wolkenland en wij noemden dit 'onder 't vaon'(nabij de varens) zaten de struiken ook rijkelijk vol.
Hier waren wij veel te vinden en ik herinner mij, dat ik als ik 's middaags vrij van school was, ik eerst thuis het eten moest opwarmen en mee naar het bos nam, alwaar mijn moeder al de hele dag aan het plukken was en niet met een emmer maar een wasteil. We aten dan eerst samen in het bos en plukten daarna de wasteil helemaal vol, vaak met behulp van andere gezinsleden. Als je dan naar huis ging stond er op de Peeskesbult een opkoper en was je de bessen kwijt en weer een paar gulden rijker. Als beloning kregen wij een puntzakje met snoep. En hier was het in die tijd toch om te doen; grote gezinnen en dus zien er inkomen bij te krijgen om rond te kunnen komen.
Aan Zeddamse zijde was het stuk bos nabij de Hettenheuvel het rijkst bezet met bosbessen en werd hier voornamelijk door de mensen uit Zeddam geplukt.
Bosbessen waren goed voor je als je diarree of griep had; ook voor in de pannenkoek waren ze een delicatesse.
TEGENWOORDIG gaat men bijna niet meer; zeg maar niet meer, omdat er bijna geen struiken meer zijn en ook de aanwezigheid van TEKEN en EIKEN-PROCESSIE-RUPSEN maakt het plukken niet echt meer aantrekkelijk.
Jammer, maar waar en weer verdween hier een stukje oude volkscultuur !