8e Regiment Infanterie

Een kaart van de Grebbeberg en omgeving, waarop de positie van 8 RI is aangegeven.

Inleiding

Deze pagina is gewijd aan de Berghse mannen die bij Duitse inval in mei 1940 op de Grebbeberg dienden bij het 8e Regiment Infanterie (8 RI) en verwante eenheden.

8 RI werd in 1813 opgericht en was vanouds gelegerd in de Menno van Coehoornkazerne in Arnhem, niet ver van Bergh, zodat er in de loop der jaren veel mannen uit deze gemeente bij dit regiment hebben gediend. Vanwege de oorlogsdreiging verhuisde het regiment in oktober 1939 westwaarts naar de gloednieuwe Kolonel Palmkazerne in Bussum.

Bij de reorganisatie van de Koninklijke Landmacht in 1950 kregen alle nummerregimenten een naam. 8 RI werd het Regiment Infanterie Oranje Gelderland, en nam daarbij tevens de traditie van het 5e Regiment Infanterie over.

Een gedenkwaardige episode uit de geschiedenis van 8 RI is de verdediging van de Grebbeberg in mei 1940. Duitse troepen die op 10 mei 1940 Nederland binnenvielen, bereikten in de avond van diezelfde dag Wageningen. De volgende dag, 11 mei, begon de aanval op de Grebbeberg. Op 13 mei was de strijd gestreden, en op 15 mei capituleerde het Nederlandse leger.

Het namenoverzicht hieronder is ingedeeld per bataljon en compagnie van 8 RI en verwante eenheden. De namen zijn in alfabetische volgorde zonder verdere indeling ook te vinden in de Categorie:8e Regiment Infanterie. Militairen met een pagina op Berghapedia die voor of na de Tweede Wereldoorlog bij 8 RI hebben gediend, worden hier niet vermeld. Het betreft onder meer H.A. Huls, H.S.A. Lambooij, A.H. Meijer en B. Terhorst.

De gegevens zijn ontleend aan de staat van dienst van de veelal dienstplichtige militairen, te vinden op de website van de Stichting de Greb. Dit document vermeldt de geboorteplaats van de militair. Het kan zijn dat hij voor of na mei 1940 uit Bergh is vertrokken, zodat de band met Bergh niet altijd even direct is. Anderzijds zijn er militairen die elders zijn geboren, maar wel het grootste deel van hun leven in Bergh hebben gewoond. Zij kunnen in genoemde bron niet gevonden worden. In onderstaand overzicht konden er dan ook maar een paar opgenomen worden.

Zie ook

• Monument 8e Regiment Infanterie

Regimentsstaf

• Verbindingsafdeling:
  • Soldaat Th.W. Gal
  • Korporaal J.A. Koenders, (krijgsgevangene ?)

1e Bataljon

Bataljonsstaf: Soldaat F.H.W. Nederveen 1e Compagnie: Soldaat J.G. Berntsen Soldaat W.H. ten Eijkelder Soldaat J.A. Godschalk, krijgsgevangene

3e Compagnie: Soldaat G.H. Bloemen, gewond, krijgsgevangene Mitrailleurcompagnie: Soldaat A.G. van den Bosch Soldaat T.O.A. Kroes

2e Bataljon

1e Compagnie: Soldaat F.B.A. Buiting, krijgsgevangene Korporaal H.J. Giezenaar Soldaat A.B. Heijltjes Soldaat F.W. Migchelbrink 2e Compagnie: Soldaat G. Ampting, krijgsgevangene Soldaat W.H. Hieltjes, krijgsgevangene Sergeant J.L. IJzermans Korporaal J.G. Markhorst Soldaat L.B. Span, gesneuveld Soldaat W.G.J. Ruikes Soldaat A.A. Welling

3e Compagnie: Soldaat H.J. Hermsen, krijgsgevangene Mitrailleurcompagnie: Sergeant H.W. Braam Soldaat Th.W. Derksen, krijgsgevangene Soldaat F.H. Marcelis Soldaat F.H. Pastoors Kapitein C.E.L. Schoevaars, compagniescommandant, krijgsgevangene Korporaal B.H. van Til, afstandmeter, gesneuveld Compagnie onbekend: Soldaat B.F. Geerling, krijgsgevangene

3e Bataljon

Bataljonsstaf: Sergeant A.W.H. Egging, telefonist 1e Compagnie: Soldaat L.B.C. Gerritsen, krijgsgevangene Soldaat W.J. Heijnst Soldaat W.A. Hermsen, gesneuveld Soldaat H.G. Kraaijvanger Soldaat W.H. Mennings, gewond Soldaat J.W.A. Wezendonk, gewond, krijgsgevangene Soldaat F.W.A. Wicherink

2e Compagnie: Soldaat J.G. Duis Soldaat G.B.J. Ruikes Soldaat J.C.G. Seggelinck 3e Compagnie: Soldaat W.E. Bisselink, krijgsgevangene Sergeant J.F.B. Velthausz, krijgsgevangene Mitrailleurcompagnie: Soldaat E.H. Span, seiner

Compagnie Mortieren

• Korporaal Th.J. Elshof, gewond, krijgsgevangene
• Soldaat R.A. Kersten, gewond

Compagnie Pantserafweergeschut

• Soldaat H.J.K. van Aalst, (krijgsgevangene ?)
• Soldaat L.W. Rosch

Depotbataljon

Rekruten kregen bij het Depotbataljon hun eerste militaire training. In mei 1940 waren de meeste manschappen van het Depotbataljon dienstplichtigen van de lichtingen van 1919 en 1920, maar er waren ook oudere rekruten die eerder buitengewoon dienstplichtig waren verklaard. Zij hadden om uiteenlopende redenen vrijstelling van dienstplicht gekregen, maar de status van buitengewoon dienstplichtig gold niet in geval oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandigheden. Kort voor de Duitse inval werden veel buitengewoon dienstplichtigen alsnog opgeroepen.

Het Depotbataljon omvatte meer compagnieën dan de parate bataljons. Aangezien de manschappen van het Depotbataljon in mei 1940 nog in opleiding waren, zijn zij niet ingezet bij de strijd tegen de Duitsers. Wel werden zij, net als de dienstplichtigen van de depotbataljons van de andere regimenten, vanaf april 1940 ingezet om strategische punten in het westen van het land te bewaken, zoals stations en vliegvelden. Deze bewakingstaken werden tijdens de meidagen nog steeds uitgevoerd.

Bataljonsstaf: Soldaat H.A. Tiemessen 1e Compagnie: Soldaat J.G. Engelberts Soldaat A.G. Roosendaal Soldaat M. Straus Soldaat V.H.J. Wiegerinck Soldaat W. Wijnands 2e Compagnie: Soldaat Th.W. Fenneman Soldaat L.J. Meijer Soldaat H.L. Snelting 3e Compagnie: Soldaat A.R.W. van Brandenbrug Soldaat W.G. Jansen Soldaat M.F. ter Voert

4e Compagnie: Soldaat G.H. Kroes 5e Compagnie: Korporaal H.L. Lanke Soldaat J.G. Wijnands Soldaat J.W. Zweers Compagnie onbekend: Soldaat J.A. Bisselink Soldaat B.H.A. te Boekhorst Soldaat H.J.H. Mentink Soldaat A.J.G. Smeenk

Grensbataljon

Elk regiment infanterie had een grensbataljon. De grensbataljons waren in mei 1940 los van hun regiment langs de grens gelegerd. Het 8e Grensbataljon lag op de noordoever van de Waal bij Lent. In Bergh lag het 22e Grensbataljon. Hiervan sneuvelde op 10 mei soldaat Hogeweg.

1e Compagnie: Soldaat Th.H.C. Hiltjes 2e Compagnie: Soldaat W.J.G. Boesveld Soldaat G.W. Elting, gesneuveld Soldaat W.J. Medze Soldaat M.J.P. van Uhm

3e Compagnie: Soldaat J.M. Bussink Soldaat B.G.W. Keurentjes, krijgsgevangene Soldaat A.J. Kuster Korporaal J.Th. Overgoor

Nader onderdeel niet bekend

De volgende militairen werden bij 8 RI ingelijfd, maar bij welk onderdeel daarvan kon niet worden achterhaald.

Soldaat J.H. Derksen Soldaat J.H.G. Derksen, krijgsgevangene Soldaat H.Th. van Dillen Soldaat J.A. Heuvel Soldaat G.J. Janssen

Soldaat J.J. Menting Soldaat J.S. Ophuizen Soldaat A. Rozie Soldaat H.W. Span

Verwante eenheden

Bij de volgende eenheden dienden Berghse militairen die eerder waren opgekomen bij 8 RI. Elk van deze eenheden had organisatorisch een band met 8 RI.

• Staf II Legerkorps (8 RI viel onder dit Legerkorps):
  • Soldaat B. Dimmendaal
• 4e Mitrailleurcompagnie, een zelfstandige compagnie met personeel van 8 RI:
  • Soldaat G.B. Fenneman, krijgsgevangene
• 1-IV Bat. Pag. (Bataljon Pantserafweergeschut), divisiereserve met personeel van 8 RI:
  • Soldaat W.H. Berntsen, gesneuveld
  • Kapitein A.G. Höpink, compagniescommandant, krijgsgevangene
• 32 RI. Dit bataljon bestond merendeels uit reservisten die eerder hun dienstplicht hadden vervuld bij 8 RI.
  • 1e Bataljon:
    • Soldaat A.J.A. Teunissen
  • 2e Bataljon:
    • Sergeant J.S. Nowee, gesneuveld
  • 3e Bataljon:
    • Soldaat Th.R. van Alen, ordonnans
• 43 RI. Dit bataljon bestond merendeels uit reservisten die eerder hun dienstplicht hadden vervuld bij 8 RI.
  • 2e Bataljon:
    • Soldaat L.M. Meijer
  • Com. Pag. (Compagnie Pantserafweergeschut)
    • Korporaal B.A.W. van Uhm

Overige eenheden

De hier genoemde eenheden hadden organisatorisch geen band met 8 RI, maar enkele Berghenaren die eerder bij 8 RI hadden gediend, waren hier wel bij ingedeeld.

• 24e Regiment Infanterie:
  • 24 RI vormde samen met 29 RI en enkele ondersteunende eenheden de Brigade B. Deze brigade bemande de Maas-Waalstelling.
    • Soldaat H.J.W. Jansen
    • Soldaat A.P.M. Otten
    • Soldaat C.A. Verstegen
    • Soldaat J.H. Zweers
• 31e Regiment Infanterie:
  • 31 RI lag in het Gooi als onderdeel van de Vesting Holland.
    • Korporaal F.W. Keijzer
    • Soldaat A.Chr.C Volmanbeck

Buitengewoon dienstplichtigen

Sommige dienstplichtigen kregen vrijstelling van dienstplicht, bijvoorbeeld omdat zij kostwinner waren. Zij werden buitengewoon dienstplichtig verklaard. De vrijstelling gold echter niet in geval oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandigheden. Op 1 april 1940 zijn zodoende veel buitengewoon dienstplichtigen alsnog opgeroepen, met name van de lichtingen van 1938 en 1939. Zij die bij 8 RI moesten opkomen zijn hierboven onder de kop Depotbataljon vermeld.

De buitengewoon dienstplichtigen van 8 RI die, voor zover kon worden nagegaan, inderdaad nooit zijn opgeroepen, waren:

• G.H. van Alst
• B.A. Baars
• B.J. ten Eijkelder
• J.Th. van Remmen
• Th.G. Verheij

Bronnen

• Regiment Infanterie Oranje Gelderland op Wikipedia
• Staten van dienst op de website van de Stichting de Greb